Rzym, jedno z najbardziej znaczących miast w historii, powstało 21 kwietnia 753 roku p.n.e. Jego założycielem był Romulus. To właśnie od tego momentu rozpoczęto liczenie czasu według systemu "Ab urbe condita" (od założenia miasta).
Miasto zostało założone na wzgórzu Palatyn przez społeczność Latynów. Na początku była to niewielka osada pasterska. Z biegiem czasu przekształciła się w potężne centrum handlu i rzemiosła.
Najważniejsze informacje:- Romulus zabił swojego brata bliźniaka Remusa w sporze o władzę nad miastem
- Założenie miasta przypada na początek epoki żelaza
- Rzym przeszedł transformację od osady pasterskiej do potężnego imperium
- Miasto doświadczyło trzech form rządów: monarchii, republiki i cesarstwa
- Założyciele miasta byli synami Rei Sylwii, córki króla Numitora z Alba Longa
Początki wielkiego imperium: data założenia miasta Rzym
W którym roku powstał Rzym? Według tradycji, data założenia Rzymu to 21 kwietnia 753 roku p.n.e. To właśnie ta data stała się punktem odniesienia dla rzymskiego kalendarza. Od tego momentu Rzymianie rozpoczęli liczenie lat według systemu Ab urbe condita (AUC).
System Ab urbe condita był oficjalnym sposobem mierzenia czasu w starożytnym Rzymie. Kiedy powstało miasto Rzym, nikt nie przypuszczał, że stanie się ono centrum wielkiego imperium. Ten system datowania przetrwał przez cały okres istnienia cesarstwa rzymskiego.
- Założenie miasta nastąpiło w epoce żelaza
- 21 kwietnia to data świętowana jako urodziny Rzymu (Natalis Romae)
- System Ab urbe condita był używany przez ponad 1000 lat
- Pierwsze osady na terenie Rzymu istniały już około 1000 lat p.n.e.
- Palatyn był jednym z siedmiu wzgórz, na których powstało miasto
Legenda o Romulusie i początek potęgi
Rea Sylwia, córka króla Numitora, została kapłanką bogini Westy. Bóg Mars sprawił, że urodziła bliźnięta - Romulusa i Remusa.
Dzieci zostały wrzucone do Tybru na rozkaz uzurpatora Amuliusza. Uratowała je wilczyca, która według legendy wykarmiła przyszłych założycieli miasta.
Bracia dorastali pod opieką pasterza Faustulusa. Z czasem poznali prawdę o swoim pochodzeniu i postanowili założyć nowe miasto.
Między braćmi rozgorzał spór o lokalizację miasta. Romulus chciał budować na Palatynie, Remus na Awentynie. Konflikt zakończył się tragicznie - Romulus zabił brata.
Czytaj więcej: W którym roku założono zakon templariuszy: prawda zaskoczy każdego
Wzgórze Palatyn: kolebka rzymskiej cywilizacji
Pierwsi osadnicy należeli do plemienia Latynów. Wybrali Palatyn ze względu na jego strategiczne położenie i naturalne walory obronne. Na wzgórzu powstały pierwsze konstrukcje mieszkalne.
Osada szybko się rozrastała. Mieszkańcy zaczęli zagospodarowywać tereny wokół wzgórza. Powstały pierwsze drogi i systemy irygacyjne.
Etap | Okres | Charakterystyka | Główne osiągnięcia |
I | X-VIII w. p.n.e. | Osada pasterska | Pierwsze chaty |
II | VIII-VII w. p.n.e. | Rozwój rzemiosła | Fortyfikacje |
III | VII-VI w. p.n.e. | Urbanizacja | Drogi i kanały |
IV | VI-V w. p.n.e. | Miasto-państwo | Monumentalne budowle |
Jak rozwijało się miasto w pierwszych latach istnienia?

Początkowo mieszkańcy zajmowali się głównie pasterstwem. Z czasem zaczęli rozwijać rzemiosło i handel.
Powstały pierwsze warsztaty rzemieślnicze. Rozwinął się handel wymienny z sąsiednimi plemionami.
Pierwsze konstrukcje miejskie były proste i funkcjonalne. Mieszkańcy budowali głównie chaty z drewna i gliny.
Z biegiem czasu pojawiły się bardziej zaawansowane budowle. Powstały pierwsze świątynie i miejsca zgromadzeń publicznych.
Od osady do centrum świata starożytnego
Początki Rzymu historia to opowieść o niezwykłym rozwoju. Miasto systematycznie powiększało swoje terytorium. Włączano kolejne wzgórza w obręb osady.
Rozwój przestrzenny następował równolegle z demograficznym. Napływali nowi osadnicy, przyciągnięci możliwościami handlowymi i rzemieślniczymi.
Położenie miasta nad Tybrem dawało dostęp do morza. Rzym kontrolował szlaki handlowe między północą a południem Italii. Bliskość żyznych ziem umożliwiała rozwój rolnictwa. Wzgórza zapewniały naturalną obronę.
Najważniejsze zmiany polityczne wczesnego Rzymu
Pierwszym systemem władzy była monarchia. Według tradycji, Rzymem rządziło siedmiu królów, począwszy od Romulusa.
Władcy wybierani byli przez zgromadzenie ludowe. Król sprawował władzę wojskową, sądowniczą i religijną.
Powstały pierwsze instytucje miejskie. Utworzono senat i zgromadzenia ludowe, które miały wpływ na decyzje władcy.
- Wprowadzenie podziału mieszkańców na rody (gentes)
- Utworzenie pierwszego systemu podatkowego
- Organizacja armii obywatelskiej
- Kodyfikacja pierwszych praw miejskich
Rzym - od pasterskiej osady do potężnej cywilizacji
Założenie Rzymu w 753 roku p.n.e. zapoczątkowało historię jednego z najpotężniejszych imperiów starożytnego świata. To, co zaczęło się jako skromna osada na wzgórzu Palatyn, przekształciło się w centrum polityczne, kulturowe i handlowe ówczesnego świata.
Legenda o Romulusie i Remusie nie tylko wyjaśnia początki miasta, ale również symbolizuje siłę i determinację pierwszych Rzymian. Rozwój od społeczności pasterskiej do zorganizowanego miasta-państwa pokazuje niezwykłą zdolność adaptacji i organizacji wczesnych mieszkańców Rzymu.
Kluczem do sukcesu okazało się strategiczne położenie miasta oraz wprowadzenie skutecznych instytucji politycznych. System władzy ewoluował od monarchii, przez republikę, aż po cesarstwo, zawsze zachowując charakterystyczne dla Rzymu wartości: praworządność, organizację i pragmatyzm.